«Το νοτιοκορεάτικο νέο κύμα» στον κινηματογράφο

Η δημιουργική πνοή που έφεραν σκηνοθέτες όπως ο Hong Sang-soo , ο Park Chan-wook και πιο πρόσφατα ο Bong Joon Ho όχι μόνο στον Νοτιοκορεάτικο Κινηματογράφο , αλλά και στον παγκόσμιο, με ανάλογη μάλιστα εισπρακτική επιτυχία, είναι αλληλένδετη με τις κοινωνικό-πολιτικές εξελίξεις στην χώρα τους, η κατανόηση των οποίων εξηγεί ίσως και την ευρύτερη αποδοχή τους. Η σειρά δηλαδή διαδοχικών καταπιεστικών διακυβερνήσεων, με αντίστοιχες πολιτικές καθώς και η διεκδίκηση και τελικά η έλευση πιο ελεύθερων καθεστώτων αναμφίβολα αντανακλάται στο κινηματογραφικό τοπίο της χώρας και έχει επηρεάσει το έργο των σύγχρονων αυτών δημιουργών. Για αυτό χρήζoυν αναφοράς οι πρόδρομοι αυτού του κινηματογραφικού κινήματος που από τα τέλη της δεκαετίας ’90 κατά κοινή ομολογία είναι γνωστό ως το «Κορεάτικο Νέο Κύμα».

Ανατρέχοντας στο πέρας του πόλεμου της Κορέας (1950 -1953), στη χρυσή εποχή του εγχώριου κινηματογράφου – που έχει διάρκεια δύο δεκαετίες – ξεχωρίζουν οι ταινίες: “The Housemaid” του Kim Ki-young, (1960) , “The Stray Bullet” του Yoo Hyun-mok, (1961) και “The Coachman” του Kang Dae-jin (1961) . Είναι χαρακτηριστικό των δυσκολιών που επιφέρει η στενή επιτήρηση των κυβερνήσεων στην κινηματογραφική δημιουργία ότι μόνο ένας σκηνοθέτης από αυτή την εποχή, συνεχίζει να παράγει έργο και κατά τη δεκαετία του 1980: ο Im Kwon-taek. Μάλιστα, είναι η 75η ταινία του, “Mandara” (1981), γύρω από την δράση ενός ασυνήθιστου Βουδιστή μοναχού και την επικοινωνία του με περιθωριοποιημένα άτομα, που του αποφέρει αναγνώριση.

Την ίδια εποχή, αξιοσημείωτη είναι τόσο η κεντρική μεταφορά της ταινίας “Fine Windy Day” (1980) του Lee Jang-ho, γύρω από τον αγώνα τριών φίλων ενάντια στις κοινωνικές επιταγές και την υπεροψία των ανώτερων τάξεων που μοιάζει σαν πάλη ενάντια σε καιρικά φαινόμενα, όσο και η κεντρική ιδέα της κοινωνικής αποξένωσης που βιώνουν οι δύο πρωταγωνιστές της ταινίας “Chilsu and Mansu” (1988) του Park Kwang-su. Μέρος μιας νέας γενιάς σκηνοθετών που λόγω και της χαλάρωσης της λογοκρισίας πλέον στρέφεται σε νέους χαρακτήρες, θεματικές και τοποθεσίες, η πρώτη κινηματογραφική αυτή απόπειρα του σκηνοθέτη δίνει φωνή στην απογοήτευση δύο νέων καλλιτεχνών, πάνω σε δύο ψηλές διαφημιστικές πινακίδες μάλιστα, συμβολισμός που αναδεικνύει ακόμα περισσότερο την αδυναμία επικοινωνίας στην κοινωνία αυτή τη δεδομένη στιγμή. Στον ίδιο δρόμο κοινωνικών θεμάτων βαδίζει και ο Jang Sun-woo με το “The Age of Success”(1988), που αμφισβητεί το όνειρο της κοινωνικής επιτυχίας στην σύγχρονη εποχή και o Chung Ji-young με το “White Badge” (1992), δριμύ κατηγορώ για τον ρόλο του Κορεάτικου στρατού στον Πόλεμο του Βιετνάμ.

Η δεκαετία του 1990 χαρακτηρίζεται από τις ταινίες της γενιάς εκείνης σκηνοθετών της Ν. Κορέας που αντλούν έμπνευση από την εισαγωγή ξένων ταινιών στην χώρα και κίνητρο από το συνδυασμό ποσόστωσης, οργανωμένης προώθησης και οικονομικής βοήθειας που αυτή τους παρέχει. Πέντε χρόνια μάλιστα μετά την ταινία που δημιούργησε ο Boon Joon-ho στα πλαίσια της αποφοίτησής του από την Κορεάτικη Ακαδημία Κινηματογράφου, “Incoherence” (1994), η αντιπαραβολή της οποίας με την “Influenza” (2004) δείχνει πόσα πράγματα κινηματογραφικά άλλαξαν σε μια δεκαετία , η ταινία “Shiri” (1999) του Kang Je-gyu με την εισπρακτική της επιτυχία σηματοδοτεί μια νέα εποχή για τον Κορεάτικο Κινηματογράφο. Πλέον είναι εξίσου δημοφιλής όσο οι Χολιγουντιανές παραγωγές, έχοντας μάλιστα τους δικούς του κινηματογραφικούς αστέρες.

Πρόσφατα, το νέο κύμα ταινιών από τη Ν. Κορέα βρίσκει αποδοχή (σε επίπεδο κριτικών και εισπράξεων) και από τον δυτικό κόσμο, με αξιοσημείωτη την «Τριλογία Εκδίκησης» του Park Chan-Wook, με το “Oldboy” (2004) να ξεχωρίζει. Αξιοσημείωτες επίσης τόσο για τον συνδυασμό κινηματογραφικών ειδών, όσο και τις τολμηρές κοινωνικές θεματικές τους είναι οι ταινίες: “Peppermint Candy”(1999) του Lee Chang-dong και η πρόσφατη “Burning” του Lee Chang-dong

Πηγές

  1. Balmont, J. (2020, November 2). Welcome to Hallyuwood: Bong Joon-Ho’s Shorts and The Korean New Wave. Retrieved from: https://thequietus.com/articles/29174-film-korean-film-festival-bong-joon-ho-short-films
  2. Desser, D. (2012). Timeless, Bottomless Bad Movies Or, Consuming Youth in the New Korean Cinema. In F. Gateward (ed.), Seoul searching: Culture and identity in contemporary Korean cinema. (pp.73 -95). Albany, New York: State University of New York.
  3. Havis, R.J (2020, November 17). Explainer | Korean New Wave cinema: how Shiri, Christmas in August and other movie hits put South Korea on the world map. South China Morning Post. Retrieved from: https://www.scmp.com/lifestyle/k-pop/k-movies/article/3110146/korean-new-wave-cinema-how-shiri-christmas-august-and
  4. Korean New Wave. (n.d.). Retrieved from: https://artsandculture.google.com/exhibit/korean-new-wave/wQzbiZh6
  5. Paquet, D. (2009). New Korean Cinema. Breaking the Waves, Wallflower: London and New York.
  6. The Playlist Stuff” (2014, June 26). Indiewire. Retrieved from: https://www.indiewire.com/2014/06/primer-10-essential-films-of-the-korean-new-wave-84413/